ХХААХҮЯ, УБЗАА, СХЗГ, МХЕГ, НМХГ, Монголын жижиглэн худалдаа эрхлэгчдийн холбоо, Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газрын албаны хүмүүс согтууруулах ундааны төрлийн бүхий л бүтээгдэхүүнийг хүнсний дэлгүүрээс салгаж олон улсын жишгийн дагуу тусдаа, төрөлжсөн дэлгүүрт борлуулдаг болох талаар цахим хэлэлцүүлэг хийсэн байна.
Сүүлийн үед хийсэн судалгаагаар сурагч-өсвөр үеийнхний 29.1 хувь нь согтууруулах ундаа хэрэглэж үзсэн, 12.9 хувь нь согттол хэрэглэж үзсэн төдийгүй тэдний эцэг эхчүүдийн 39.8 хувь нь архи, согтууруулах ундааг хэрэглэдэг, оюутан залуучуудын 38.8 хувь нь хэтрүүлэн хэрэглэдэг, 70.6 хувь нь бар, шөнийн клубд хэрэглэдэг байна. Мөн оюутан сурагчид сургууль, амьдарч байгаа орчноос 100 метр хүрэхгүй газраас архи, согтууруулах ундааг худалдан авдаг.
2020 оны байдлаар согтууруулах ундаа борлуулах, үйлчлэх цэгийн тасралтгүй өсөж 5000 орчим болжээ. Тодруулбал, архи худалдах зөвшөөрөлтэй 100 цэг тутмын 56 нь дэлгүүр, 24 нь зоогийн болон цэнгээний газар, 9 нь кафе, 7 супермаркет, 4 нь хүнсний бөөний худалдааны цэг байна.
Насанд хүрсэн нэг хүний жилийн дундаж согтууруулах ундааны хэрэглээ сүүлийн 11 жилийн хугацаанд 28,2 литрээс 52,5 литр болж 1,9 дахин өссөн байгаагаас үзвэл хүн амын архи, согтууруулах ундааны хэрэглээ үйлдвэрлэл, нийлүүлэлтийн хэмжээнээс шалтгаалахгүй өсөж байна.
Жендерт суурилсан хүчирхийллийн судалгааны дүн болон Цагдаагийн байгууллагын мэдээллийн санд бүртгэгдсэн 2018 оны мэдээгээр нийт албадан эрүүлжүүлэгдсэн хүний 55 хувь нь гэр, орон сууцнаас ирснээс үзэхэд архи согтуурулах ундааны зохисгүй хэрэглээ гэмт хэрэг, зөрчил түүний дотор гэр бүлийн хүчирхийллийн хэрэг, зөрчил үйлдэгдэх нэг шалтгаан, хүчин зүйл болж байгааг харуулж байна.
Хүнсний дэлгүүрт согтууруулах ундаа худалдан борлуулах нь хүнд бага наснаас нь эхлэн архи, согтууруулах ундаа бол хүнсний бүтээгдэхүүн юм гэдэг ойлголтыг далд ухамсарт суулгадаг байна.